پنیرک

« راهنما و دانستنی‌ها »

نام و مزاج

در متون قدیمی فارسی به پنیرک، تریندینگ، خورپرست، آفتاب‌پرست و ختمی (خطمی) هم می‌گویند.

پنیرک طبعی سرد و تر متمایل به معتدل دارد.

.

معرفی

  • هم‌ خانواده گیاه دارویی ختمی است. از گیاهان خزنده و پایا و ساقه‌های ستبر، شاخه‌شاخه و کرک‌دار و منشعب و رنگ گل‌ها آبی و صورتی و میوه مسطح است.
  • پنیرک علفی یک تا چند ساله است که ارتفاع آن تا ۶۰ سانتی‌متر هم می‌رسد. این گیاه به صورت خودرو در بسیاری از نقاط می‌روید و برای استفاده دارویی نیز کاشته می‌شود
  • برگ گیاه پنیرک گرد و دایره مانند بوده، بیمزه و کمی خشن است، خصوصا پشت برگ آن و گلهای آن کوچک و سرخ مایل به بنفش هستند.
  • در کتب سنتی گیاه پنیرک را به سه نوع تقسیم‌بندی کرده‌اند: بستانی، بری و صغیر بری که نوع اصلی آن است.

.

خواص

  1. پنیرک اعتدال‌ دهنده و ملیّن است.
  2. انسداد مجاری کبد را باز می‌کند
  3. موجب ازدیاد ادرار و شیر می‌شود.
  4. دم‌کرده شاخه و برگ آن با شکر برای سرفه، یرقان، زخم معده و سوزش مجرای ادرار مفید است.
  5. تخم پنیرک نیز سرد و تر است و لعاب زیادی دارد، لذا برای سرفه‌های گرم و خشک، تقویت روده‌ها، زخم کلیه و مثانه مفید است.
  6. دم‌کرده گل پنیرک نیز برای زخم کلیه و مثانه و همچنین درد روده نافع است.
  7. زنان باردار یا مادران تازه ممکن است دوست داشته باشند بدانند که برگ های پنیرک می توانند مقادیر مفیدی از آهن را فراهم کنند، همچنین روی و بیشتر ویتامین ها.
  8. به صورت غرغره در رفع تحریکات مخاط دهان و درد گلو اثر مفیدی دارد.
  9. چای تهیه شده از برگ ها یا گل های این گیاه می تواند برای درمان سرفه، زکام و خشن شدن صدا به کار رود.
  10. اگر برگ ساییده شده این گیاه را با روغن زیتون مخلوط کنید برای درمان سوختگی و عقرب گزیدگی موثر است.
  11. ضمادی که از ریشه و برگ آن تهیه شود برای درد پشت مفید است.
  12. نشستن در آب دم کرده برگ آن برای نرم کردن ورمهای مقعد و استحکام عضلات رحم نافع است.
  13. در هندوستان از گیاه پنیرک به عنوان داروی لعابدار نرم‌ کننده و خنک‌ کننده استفاده می‌ شود، ۳۰۰ گرم برگ خشک پنیرک را در یک لیتر آب می‌ جوشانند و به عنوان مسکن می‌ خورند.

موارد منع مصرف

  • بیماران مبتلا به دیابت و یا افرادی که بدنشان به تغییرات قند خون حساسیت نشان می‌دهد، باید با توجه بیشتری این گیاه را مصرف نمایند، زیرا ممکن است سبب کاهش قند خون گردد.
  • افرادی که سابقه آلرژی به گیاهان دارویی دارند باید در مصرف پنیرک احتیاط نمایند.

.

شیوه استفاده

  • در یک قوری ۲ گرم گل پنیرک و یک لیوان آب سرد می ریزیم و اجازه می دهیم تا ۵ دقیقه بجوشد ، سپس در حالیکه این چای در حال جوش است روی آن یک لیوان آب می ریزیم و بعد از یک ربع آن را صاف می کنیم و این چای مفید را می نوشیم.

.
بازنشر از: طبایع/tabaye.ir

error: Alert: Content selection is disabled!!